س/ انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی افغانستان در اغاز سال اینده برگزار خواهد شد و برای این کار کمسیون انتخاباتی تشکیل و کار خود را اغاز کرده است. شما به عنوان معاون کمسیون انتخاباتی دراین رابطه چه اطلاعاتی دارید؟ گفته می شود که از بیست و پنجم ماه جاری پروسه نام نویسی نامزدها اغاز می شود؟
ج/ انتخابات سال ١٣٩٣ برای افغانستان سرنوشت ساز است . این در تاریخ افغانستان برای اولین بار است که قدرت سیاسی بطور مسالمت امیز از طریق انتخابات انتقال می شود. وقتی که ریاست کمسیون انتخاباتی مشخص شد، اولین موضوع مهم برای ما این بوده که چگونه می توانیم این پروسه را بطور موفقیت امیز و شفاف پیش ببریم که در این امر اولین نقطه موضوع امنیت است .
کمسیون انتخاباتی افغانستان در این رابطه با مسولان بخش امنیتی دولت نشست برگزار کردیم که در این نشست مسولان امنیتی تعهد دادند که تا برگزاری انتخابات مشکلات امنیتی را حل خواهند کرد، یعنی یک هماهنگی بین کمسیون انتخاباتی و بخش امنیتی دولت افغانستان بوجود امده است.
موضوع مهم دیگر بودجه انتخابات بوده که هفته گذشته با دفتر سازمان ملل امضا و این پروسه نیز تکمیل شده است. نقطه دیگر که مورد تاکید ماست، فاصله ای که بین کمیسیون انتخابات و مردم، جامعه مدنی و احزاب بوجود امده بود، بر یک مکانیزم به توافق رسیدیم که چگونه می توان این فاصله را از بین ببریم و در این پروسه ملی که تنها کار کمسیون انتخاباتی نیست، همه در پروسه انتخاباتی شرکت کند تا بتوانیم انتخابات سراسری و شفاف برگزار کنیم. افغانستان هم اکنون با جنگ مواجه است و در دوران جنگ برگزاری انتخابات سراسری کار دشواریست، درست است که حل کردن مسائل فنی وغیره وظیفه کمسیون انتخاباتی است، اما مردم و همه نهادها باید در این پروسه ملی شرکت داشته باشند تا بتوانیم برای مردم افغانستان انتخابات مورد قبول داشته باشیم.
بنابراین ما در این رابطه اقداماتی را اغاز کردیم که نتایج مثبتی نیز داشته است و برای اولین بار برای زنان افغانستان شرایط فراهم می شود که بطور گسترده در انتخابات آتی شرکت و خود را نامزد کنند.
س/ کمسیون انتخابات افغانستان که برای برگزاری انتخابات آماده می شود و در این رابطه فعالیت خود را اغاز کرده است ، ایا بخش امنیتی افغانستان نیز به اندازه کمسیون انتخاباتی خود را اماده کرده است ؟در انتخابات گذشته که در برخی مناطق ناامن انتخابات برگزار نمی شد آیا این بار زمینه برگزاری انتخابات سراسری فراهم خواهد شد تا همه مردم افغانستان در انتخابات شرکت کنند؟
ج/ موضوع امنیت وظیفه دولت است و دولت افغانستان موظف است امنیت را در سراسر کشور برقرار کند تا کمسیون انتخاباتی بتواند در فضای امن پروسه انتخابات را پیش ببرد. بخش امنیتی افغانستان به ما اطمینان داده که با همه توان تلاش خواهد کرد که در همه مناطق امنیت را برقرار کند تا انتخابات برگزار شود، اما بنده به یک نقطه دیگر نیز اشاره می کنم که در هیچ کشور جهان نیز حتی در وضعیت عادی انتخابات صد در صد موفقیت امیز برگزار شده باشد.
افغانستان با جنگ مواجه است و از بخش امنیتی باید در حد توان انها انتظار داشته باشیم، اما نقطه مهم اراده است، اگر اراده قوی، تلاش و ابتکار وجود داشته باشد، اینکه ما تا چه حدی موفق خواهیم شد در مناطق ناامن انتخابات برگزار کنیم، بحث جداگانه است.
ما به مخالفان دولت افغانستان نیز توصیه می کنیم که در روند برگزاری انتخابات خللی ایجاد نکنند، چون این یک پروسه ملی است که بستگی به همه اتباع افغانستان دارد و این تنها پروسه دولت نیست بلکه یک پروسه ملی است که همه باید در این پروسه شرکت کنند تا قدرت به طور سیاسی و مسالمت امیز انتقال یابد.
س/ برای انتخابات ریاست جمهوری شرایط نامزدها چگونه است ؟
ج/ این موضوع در قانون انتخابات ذکر شده است، کسانی که دارای تابعیت افغانستان باشند و متهم به جرایم و اعمال ضد حقوق بشر نباشند ،می توانند برای انتخابات ریاست جمهوری خود را نامزد کنند. این موضوع در قانون اساسی هم آمده است. یک مساله که در قانون درباره آن بحث نشده، موضوع معاونان است که ما در این زمینه نیز فعالیت داشتیم که در چه شرایطی یک نامزد می تواند معاونان خود را انتخاب کند و ما این موضوع را به زودی تصویب خواهیم کرد.
س/ اگر کسی دارای تابعیت دوگانه باشد، آیا می تواند خود را نامزد کند؟
ج/ در این باره در قانون اساسی نیز مشخص شده، کسی که خود را برای ریاست جمهوری نامزد می کند باید فقط تابعیت افغان داشته باشد و تابعیت دوم را باید ترک و برای اثبات ان اسناد و مدارک داشته باشد.
س/ کمسیون انتخاباتی افغانستان چگونه مشخص خواهد که یک نامزد که دارای تابعیت خارجی است، تابعیت خود را واقعا" از دست داده است؟
ج/ بله افرادی که تابعیت دوگانه دارند باید در این زمینه اسناد و مدارک مشخصی را به کمسیون انتخاباتی ارائه میدهند که نشان دهد تابعیت خارجی را از دست داده اند، یعنی یک پروسه طولانی است.
س/ برای انتخابات افغانستان ائتلاف احزاب نیز تشکیل می شود، این ائتلاف ها تا چه در جهت منافع ملی تشکیل می شود و چه حد برای منافع سمتی و قومی تشکیل می شود؟
ج/ این یک امر عادی و معمول است که با نزدیک شدن انتخابات احزاب سیاسی ائتلاف ها را تشکیل می دهند و خود را برای انتخابات اماده می کنند. اینکه در افغانستان نیز این تمرین ادامه دارد ، به نوعی موفقیت محسوب می شود. اینکه این ائتلاف ها در جهت منافع ملی تشکیل می شود یا برای منافع سمتی و قومی، بحث جداگانه ای است، اما به نظرم این موفقیت است که احزاب سیاسی با تشکیل ائتلاف به استقبال انتخابات پیش می روند .
س/ بنظر شما ایا تاکنون نامزدهای مشخص خود را به طور رسمی انتخاب کرده است ؟
ج/ خیر، تاکنون احزاب سیاسی نشست و دیدارهایی دارند و تاریخ نام نویسی ٢٥ شهریور است که خود را به کمسیون انتخابات معرفی کنند،آن زمان مشخص خواهد که چه کسانی خود را برای انتخابات ریاست جمهوری نامزد کرده اند، اما در حال حاضر نشست های انها در حال برگزاری است.