به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در اسلامآباد، مرور چرخه پرتکرار تاریخ دریچهای است که میتواند راه را برای شناسایی مسیر پر پیچ و خم آینده و انتخاب راه درست هموار کند.
یکی از این حقایق تاریخی که موجب شعلهور شدن آتش جنگ و قتل عام مردم بیگناه در منطقه آسیای جنوبی و شبه قاره شد، حادثه پرابهام 11 سپتامبر است.
پیامدهای این حادثه که علل، انگیزهها و مسببین آن هنوز مشخص نشده چنان دامن مردم منطقه را گرفته است که بعید به نظر میرسد بتوان آثار آن را به این زودیها از صحنه زندگی مردم بهخصوص ملت افغانستان و پاکستان پاک کرد.
پاکستان که حدود 60 سال پیش با هدف احیای ارزشهای اسلامی پایهگذاری شده بود، در چند دهه اخیر، خواسته یا ناخواسته، درگیر جنگی نیابتی شده که این کشور را تا ورطه نابودی پیش برده است.
«میرزا احمد نور» تحلیلگر پاکستانی در مقالهای که در سالروز حادثه 11 سپتامبر در روزنامه اردو زبان «امت» منتشر شده است، در این باره مینویسد:
به وجود آمدن پاکستان به عنوان یک کشور مسلمان کمتر از یک معجزه نیست و ما باید به خاطر این نعمت شاکر خداوند باشیم. اما با اینکه پاکستان از ظرفیتهای اقتصادی زیادی از جمله زمین حاصلخیز و آب فراوان برخوردار بود نتوانست آنطور که باید و شاید پیشرفت کند.
در واقع، پس از تشکیل این کشور آمریکا با زیرکی توانست ضربه مهلکی به اقتصاد پاکستان وارد کند.
هر کشوری که از نظر اقتصادی وابسته به دیگر کشورها شود آبرو و عزت خود را از دست میدهد که متأسفانه واشنگتن موفق شد با ترفندهای مختلف اسلامآباد را از نظر اقتصادی به خود وابسته کند.
اما پاکستان چگونه قربانی جنگ آمریکا در منطقه شد؟
آمریکا قصد داشت بر افغانستان مسلط شود اما با توجه به اینکه روسیه این کشور را اشغال کرده بود لشکرکشی به افغانستان کار چندان آسانی نبود. بنابراین آمریکا کیسههای دلار خود را به پاکستان سرازیر کرد تا از این کشور برای جنگ علیه روسیه استفاده کند.
در واقع، آمریکا باید خودش با روسیه میجنگید اما ژنرال «ضیاءالحق» حاکم وقت پاکستان غافل از زیانهای این جنگ بیحاصل که جز تباهی، ناامنی و مشکلات اقتصادی چیزی برای پاکستان نداشت این جنگ نیابتی را پذیرفت.
آمریکاییها با این ترفند توانستند جان سربازان خود را حفظ کنند و این در حالی است که پاکستان با به وجود آوردن گروههای جهادی مختلف خسارات زیادی را متحمل شد.
در این مدت تعداد زیادی از افغانها به پاکستان مهاجرت کردند که این موضوع نیز مشکلات زیادی را برای این کشور به همراه داشت.
اما بعد از اینکه آمریکا با بیرون رفتن روسیه از افغانستان و تشکیل دولت طالبان به هدف خود رسید، پاکستان را با مشکلاتش تنها گذاشت. اعضای گروههای جهادی و جنگجویان افغان طی 9 سال در مناطق قبایلی پاکستان سکونت داشتند و با تشکیل خانواده برای همیشه در مناطق مختلف این کشور ماندگار شدند.
ولی دیری نپایید که آمریکا که دوباره منافع خود را در خطر میدید، بار دیگر به بهانه حادثه 11 سپتامبر به افغانستان حمله کرد و سرانجام توانست نقشه شوم خود را که سالها پیش براساس ضعف اقتصادی و وابستگی مالی طراحی شده بود بعد از حادثه 11 سپتامبر عملی کند.
هدف از به وجود آوردن این حادثه، جلب رضایت مردم آمریکا و جهان برای لشکر کشی به افغانستان بود.
بنابراین، چرخه تاریخ دوباره تکرار شد و این بار «پرویز مشرف» حاکم نظامی سابق پاکستان مانند ژنرال ضیاءالحق با آمریکا همکاری کرد و وارد جنگ به اصطلاح «مبارزه با تروریسم» آمریکاییها شد.
اما این بار آمریکا پاکستان را فتح کرد و عملا این کشور را به مستعمره خود تبدیل کرد. در این مدت، مسیرهای هوایی، راههای زمینی، پشتیبانی لجستیک و سازمان اطلاعات پاکستان همه و همه طی یک تفاهمنامه در اختیار آمریکا قرار گرفت.
در ابتدا طالبان در مقابل آمریکا مقاومت کردند اما سرانجام پشتیبان اصلی طالبان یعنی پاکستان به آنان خیانت کرد و حکومت طالبان از بین رفت. با این وجود طالبان نیز در 12 سال گذشته اجازه ندادند که آمریکاییها با خیال راحت در افغانستان جولان دهند.
اگرچه پس از گذشت همه این ماجراها، سرانجام آمریکاییها مجبور به ترک افغانستان شدند و قرار است تا پایان سال 2014 نیروهای خود را از این کشور خارج کند اما باز هم تاریخ در حال تکرار شدن است و این پاکستان است که باید خسارتهای آمریکا در جنگ افغانستان را تحمل کند.
آمریکاییها با دسیسه افغانستان جنگزده را در کنار پاکستان گذاشته و این کشور را ترک میکنند اما ما همیشه باید درگیر جنگی باشیم که در اصل، ارتباطی با ما نداشت و در اصل آتشافروز این جنگ آمریکاییها بودند.
آمریکا با بازی دوگانه از یک طرف پاکستان را علیه طالبان تحریک کرد و از طرف دیگر با پشتیبانی مالی و لجستیک از طالبان کاری کرد که شبه نظامیان این گروه علیه ارتش پاکستان وارد عمل شوند.
اینها فقط بخشی از پیامدهای حادثه 11 سپتامبر برای پاکستان است و این در حالی است که آسیب اقتصادی 80 میلیارد دلاری، کشته شدن 50 هزار شهروند پاکستانی و ادامه جنگ با طالبان از هیچ راهی قابل جبران نیست.
عملیاتهای تروریستی روز به روز در حال گسترش است و سازمان اطلاعات پاکستان در حفاظت از مقرهای ارتش ناکام مانده است اما حاکمان پاکستان هنوز هم خیانتها و دسیسههای آمریکا را جدی نمیگیرند.
البته در این شرایط، یک روزنه امید دیده میشود و آن بیداری نسبی است که طی چند سال اخیر در برخی سیاستمداران پاکستانی دیده میشود و این کشور را تا حدودی به سمت همکاری با کشورهای همسایه و منطقه پیشبرده است.
سرانجام بعد از سالها «چودری نثار علی خان» وزیر کشور پاکستان اعلام کرد که جنگ مبارزه با تروریسم، جنگ پاکستان نیست.
همچنین احزاب سیاسی پاکستان نیز چند روز پیش در کنفرانس امنیت ملی این کشور توافق کردند که نباید هیچ عملیات نظامی تحت فشار آمریکا انجام شود و پاکستان باید در سیاست خارجی خود مستقل عمل کند.
این درسی است که سیاستمداران پاکستانی از چرخه پرتکرار تاریخ گرفتهاند.