در سال 2000 افغانستان وارد مرحله مهمی از تاریخ خود شد؛ پس از سال‌ها، تولید تریاک به کمترین رکورد خود دست یافت. ملا محمد عمر، رهبر طالبان کشت تریاک را مغایر با اصول اسلامی دانست و کمپین تاریخی بزرگ و تاثیرگذاری را آغاز نمود. طالبان از طریق تهدید، مجازات عمومی و تخریب مزارع، اقدام به مبارزه برای از بین بردن کوکنار نمود. در نتیجه قلمرو زیر کشت کوکنار با کاهش 99 درصدی مواجه شد.
14 سال بعد، دستاوردهایی که طالبان آنها را با خونریزی به دست آورده بودند به کلی پاک شده و بر اساس گزارشی که سازمان ملل به تازگی منتشر کرد، کشت کوکنار در افغانستان از سال 2012 تا 2013 به میزان 36 درصد افزایش یافت و مهمترین دلیل افزایش جهشی کشت خشخاش به بالاترین میزان خود از سال 1998 رسید؛ یعنی از زمانی که این سازمان اقدام به ثبت آمار سطح زیر کشت خشخاش کرده است.
از زمان شروع لشکرکشی نظامی ناتو به افغانستان در 2001، نیروهای ناتو تلاش کردند تا سیاست‌های پیشگیرانه طالبان در خصوص کشت مواد مخدر را ادامه دهند. با توجه به عدم تمایل این نیروها در استفاده از روش‌های خشونت‌آمیز در جهت کنترل کشت خشخاش، سیاست‌های آنها عمدتا در مهار این فرایند شکست خورد. سقوط اقتصادی که توأم با تهاجم نظامی در سال 2001 صورت گرفت، باعث بازگشت بسیاری از زارعین افغانستان به کوکنار گردید.
همچنین تلاش‌های نیروهای ناتو تحت رهبری آمریکا، برای مهار کشت کوکنار به دلیل عدم توانایی آنها در بیرون کردن طالبان از برخی قلمروهای کشت خشخاش، یعنی مناطقی که هیچ وقت به دست نیروهای آیساف نیفتاد، دلیل دیگری بر ناموفق بودن این سیاست‌ها بود.
عدم توافق نیروهای ISAF بر سر استراتژی مبارزه با مواد مخدر نیز اجرای کمپین و برنامه مؤثر مبارزه با کشت این مواد را عملا غیر ممکن ساخت.
به علاوه طالبان که به دنبال یافتن منابع مالی مطمئن، برای مبارزه با نیروهای خارجی بودند، ترغیب شدند تا مواضع پیشین خود در خصوص ضد اسلامی بودن کشت مواد مخدر را تغییر دهند. طالبان با گرفتن مالیات از تجارت و کشت مواد مخدر، توانستند منبع مالی مهمی را برای خود ایجاد نمایند.
با این حال هنوز هم مقامات ایالات متحده در خصوص ایجاد یک استراتژی برای ریشه کنی مواد مخدر تاکید دارند. سفیر پیشین آمریکا در افغانستان در سال 2007 اذعان داشت که «به عبارت کاملا فنی، سم‌پاشی هوایی مؤثرترین راه برای مهار کشت کوکنار است، راه‌کارهای سیاسی و اجتماعی دیگری هم وجود دارد، اما ما به منظور مهار کشت خشخاش از تمام این مسائل استفاده می‌کنیم».
اما در حالی که نیروهای آمریکایی در حال خروج از افغانستان هستند، هیچ کدام از این استراتژی‌ها در افغانستان جواب نداده است.
بر اساس گزارش سازمان ملل، زمین‌هایی که برای کشت خشخشاش در سال 2012 استفاده شده بود 154 هزار هکتار بوده و این رقم در سال 2013 به 209 هزار هکتار رسیده است و این در حالی است که در سال 2007 این رقم بالغ بر 193 هزار هکتار بوده است. تمرکز زمین‌های زیر کشت کوکنار نیز در ولایات جنوبی و غربی کشور می‌باشد که بیشترین میزان آن در ولایت هلمند و قندهار است.
براورد می‌شود که تولید جهانی تریاک در سال 2013 بالغ بر 6883 تن بوده است، آماری معادل سال‌های 2011 و 2008؛ این در حالی است که میزان تولید تریاک در افغانستان در سال 2013 5500 تن بر آورد شده است، که تقریبا معادل 80 درصد از تولید کل دنیا می‌باشد.
به نظر می‌رسد که با وجود سیاست‌های حاکم و شکوفایی کشت کوکنار و تولید تریاک در کشور، افغانستان قهرمان حاکم در بازار مواد مخدر در دنیا می‌باشد.