به نقل از پایگاه آسیا ترا، در اجلاسی که در شهر «اوش» قرقیزستان با حضور مقامات دولتی، مذهبی و امنیتی این استان برگزار شد، موضوع رفتن جوانان قرقیز به سوریه و تهدیدات گروههای افراطی در کشور بویژه در این استان مورد بررسی قرار گرفت.
در این نشست که با عنوان سیاست عمومی دولت در امور مذهبی سالهای 2020-2014 برگزار شد جمعی از مقامات امنیتی و صاحب نظران مذهبی از اداره مفتیات، مراکز تحلیلی سیاسی مذهبی و مقامات اجرایی دولت حضور داشتند و راه‌حل‌های معضلات جامعه قرقیز مورد بررسی قرار گرفت.
یکی از مقامات امنیتی استان اوش در این جلسه در سخنان خود اظهار داشت: در ماه‌های گذشته تنها از استان اوش 270 نفر به افغانستان و سوریه رفته‌اند که 90 نفر آنها ازبک بودند .
این مقام امنیتی در ادامه سخنان خود گفت: جوانان از 4 طریق به سوریه می‌روند، مسیر اول، آنها برای کار به روسیه می‌روند بعد از آنجا به ترکیه و سوریه اعزام می‌شوند، مسیر دوم از اوش مستقیم به ترکیه و بعد سوریه اعزام می‌شوند، مسیر سوم از طریق اوکراین از سوریه سر در می‌آورند، مسیر چهارم، از طریق روسیه به گرجستان و بعد به ترکیه و بعد به سوریه می‌روند.
وی تاکید کرد: بیشتر افرادی که به سوریه می‌روند ازبکها، اویغورها، قرقیزها و درصد کمتری از اقوام دیگری هستند.
در ادامه مفتی اعظم قرقیزستان «مقصد توکتوموشف» در سخنان خود نظر حاضرین را به این موضوع جلب کرد که افرادی که به گروههای افراطی ملحق می‌شوند از نظر فکری مشکل دارند و متاسفانه در بین شهروندان قرقیزستان و برخی از نمایندگان مساجد این نوع افراد تبلیغات گسترده انجام می‌دهند.
مفتی قرقیزستان ضمن درخواست کمک از دولت قرقیزستان خواستار کنترل رسانه‌های مخرب شد.
«آیت محمد قادربایف» یکی دیگر از صاحب‌نظران حاضر در جلسه در سخنانی نگرانی خود را از وضعیت قرقیزستان ابراز کرد واظهار داشت: گروههای افراطی و تجزیه‌طلب از نظر مالی کاملا تامین شده هستند.
وی افزود: این موضوع در مجلس هم عنوان شد و نمایندگان تعداد جوانان قرقیزستان را تا 500 نفر اعلام کردند و ممکن است بیشتر هم باشد.
این سخنران در ادامه اظهار داشت: در بین افراد جهادی در سوریه حتی حضور زنان باردار قرقیزی نیز گزارش شده است.
وی عنوان کرد: برخی از جوانان که به سوریه رفتند در آستانه مرگ و اعدام هستند و باید به هر طریق مانع رفتن جوانان به سوریه شد.
«قادر ملک‌اف» رئیس مرکز دین، حقوق و سیاست، استفاده از روش زور برای ممانعت جوانان به سوریه را کاملا رد کرد و تاکید کرد: این روش قطعا به مصلحت نیست و جز زیان نتایج دیگری دربر نخواهد داشت.
وی تاکید کرد: ما بزور نمی‌توانیم مانع رفتن جوانان به سوریه شویم زیرا این افراد بر اساس ایدئولوژی تحمیل شده به این مناطق می‌روند و اگر دولت متوسل به زور شود درگیری با گروههای رادیکالی اجتناب ناپذیر خواهد بود.
ملک‌اف روابط دولت قرقیزستان را با کشورهای عربی خطرناک توصیف کرد و ادامه داد: روابط دولت با کشورهای عربی جنبه‌های مثبت و منفی دارد، به همین دلیل باید روابط محتاطانه‌ای را با این کشورها داشته باشیم ، ضمن جذب سرمایه مواظب ایدئولوژیی این کشورها نیز باید بود.
«اقبال میرسعیداف»کارشناس سیاسی و اسلامی با اشاره به جنگ بین قومیتی در استان‌های اوش و «جلال‌آباد» در سال 2010 خاطر نشان کرد: پس از این درگیری‌ها بسیاری از هموطنان ما کشور را ترک کردند برخی به جنبش اسلامی ازبکستان پیوستند که همان وقت خطر گسترش ایده جهاد حس شد.
وی گفت: اطلاع دقیق از برخی خانواده‌ها در دسترس است که پس از وقایع 2010 به سوریه رفتند و هم‌اکنون در ردیف گروههای افراطی قرار دارند.
اکثر این خانواده‌ها از اقوام ازبک هستند که به دلیل بیکاری و رعایت نشدن عدالت اجتماعی از این مناطق خارج شدند.
این محقق با اشاره به خطرناک بودن موقعیت «دره فرغانه» این منطقه را بسیار تهدید آمیز و نقطه حساس خواند و تصریح کرد: مهم‌ترین افرادی که از آسیای مرکزی در «داعش» عضویت دارند از نواحی «اندیجان»، «نمنگان»، «فرغانه» «اوش»، «آراوان»، و «اسفره» یعنی مناطق ازبکستان، تاجیکستان و قرقیزستان می‌باشد.
«راحت سلیمان‌اف» نماینده کمیته امنیت ملی قرقیزستان گفت: کنترل افراط‌گرایان دشوار است و نیروهای امنیتی قرقیزستان قادر به کنترل جوانان برای رفتن به سوریه نمی‌باشند.
وی ادامه داد: جوانان برای کار به روسیه می‌روند و از سوریه سر در می‌آورند.