آیا شکاف درونی طالبان افغانستان ترمیم می‌شود؟

اخیرا دو نفر از بستگان ملا عمر، رهبر پیشین طالبان افغانستان، به‌ سمت مهم در این گروه گماشته شده اند که گویی وی جانی دوباره گرفته است.

ملا محمد یعقوب، بزرگ‌ترین پسر ملا عمر، به ریاست کمیسیون نظامی طالبان در ۱۵ استان از ۳۴ استان افغانستان برگزیده شده. کمیسیون نظامی به مثابه وزارت جنگ طالبان و مهم‌ترین کمیسیون از کمیسیون‌های ۹گانه این گروه است. عموی یعقوب و برادر ملاعمر، یعنی ملا عبدالمنان، هم به ریاست کمیسیون ارشاد انتخاب شده، که مسئول جذب و هدایت نفرات جدید و بازپروری کسانی است که گروه را ترک کرده‌اند. هم ملا یعقوب هم ملا منان پیشتر با رهبری ملا اختر منصور مخالفت کرده بودند. او ژوئیه ۲۰۱۵ که مشخص شد ملا عمر دو سال پیشتر مرده بوده، به رهبری برگزیده شد. ملا یعقوب، که گفته می‌شود ۲۷ ساله است، ظاهرا یکی‌دو سال پیش از یک حوزه علمیه در کراچی پاکستان فارغ‌التحصیل شده است.
بعضی از چهره‌های شاخص طالبان که با رهبری ملا منصور مخالف بودند، از خانواده ملا عمر حمایت می‌کردند و می‌خواستند ملا یعقوب جای پدرش را بگیرد. اما پس از چندین هفته مذاکره و بده‌بستان، هر دو نفر بیانیه‌ای صادر کردند و رهبری ملا منصور را پذیرفتند. ورود برادر و پسر ملا عمر به ساختار رسمی قدرت طالبان چند روز پس از آن اتفاق افتاد که ملا عبدالقیوم ذاکر، از چهر‌های شاخص طالبان که در جنگ قدرت "بی‌طرف" مانده بود، اعلام کرد از رهبر جدید حمایت می‌کند. ملا ذاکر، که پس از آزادی از زندان گوانتانمو، مدتی رئیس کمیسیون نظامی طالبان بود، از قدرت‌مندترین فرماندهان نظامی این گروه است.
روز ۳۰ مارس، طالبان نامه‌ای دست‌نویس از او منتشر کردند که در آن گفته بود "دغدغه‌های" قبلی‌اش رفع شده و با ملا اختر منصور بیعت می‌کند. حضور دو تن از نزدیکان بنیان‌گذار طالبان در پست‌های ارشد این گروه، و بیعت فرمانده قدرتمندی چون ملا قیوم ذاکر، شکافی را که در بدنه طالبان ایجاد شده بود می‌بندد و موقعیت ملا منصور را –که بیش از دو سال پس از مرگ ملا عمر مخفیانه به نام او رهبری می‌کرد – تثبیت و تقویت می‌کند. گروهی که از طالبان منشعب شده بود، هرچند در جنگ با گروه اصلی تضعیف شده، اما همچنان فعال است و عهد کرده با آن‌چه "غصب قدرت" از سوی اختر منصور نامیده بجنگد.
از نوامبر ۲۰۱۵ که این انشعاب به رهبری ملا محمد رسول شکل گرفت، نیروهایش گاه‌گاه با بدنه طالبان درگیر می‌شوند. با وجود جان گرفتن دوباره طالبان، بعضی از اعضای این گروه سلاح‌هاشان را در قالب روند صلح تحویل داده‌اند گذشته از این، ملا منصور همچنان باید با برخی چهره‌های شاخص طالبان که هنوز علنا با او بیعت نکرده‌اند، کنار بیاید. گروه اصلی طالبان به رغم درگیری در چند جبهه؛ در نتیجه این انشعاب گویی در مقابله با داعش و دولت افغانستان و نیروهای خارجی جانی دوباره یافته است. زمان‌‌بندی تحولات اخیر هم مهم است. انتظار می‌رود طالبان اواخر ماه جاری عملیات سالانه‌شان به نام حمله بهاری را اعلام کنند.
حدود سه هفته پیش بود که ملا اختر منصر به پیروانش گفت برای حمله نهایی آماده باشند و وعده پیروزی‌های خوب در ماه‌های آینده داد. از طرف دیگر، بازگشت چهره‌های شاخص طالبان به صحنه و اتحاد محکم‌تر گروه، بی‌شک بر مذاکرات احتمالی صلح و اجرای توافق احتمالی در آینده اثر می‌گذارد. طالبان تا کنون حاضر نشده‌اند مستقیما با دولت افغانستان مذاکره کنند. برای مذاکره شرط‌هایی گذاشته‌اند، از جمله خروج نیروهای خارجی، پاک شدن نام رهبران طالبان ازفهرستهای تحریم، و آزادی زندانی‌های این گروه. به نظر می‌رسد امسال هم جنگ و هم گفت‌وگو یا دست‌کم گفت‌وگو درباره گفت‌وگو ادامه داشته باشد.

نظرات 0 + ارسال نظر
امکان ثبت نظر جدید برای این مطلب وجود ندارد.