1- جایگاه دکتر اشرف غنی احمدی زی
قسمت اول- جایگاه اجتماعی و سیاسی در سطح ملی
1. در سطح ملی دکتر اشرف غنی احمدزی چون از قوم پشتون است و جامعه افغانستان هم ساختار سنتی دارد، پس اکثریت و یا کل رأی این قوم به صندوق وی ریخته خواهد شد.
2. با توجه به نقش کاریزماتیک ژنرال دوستم معاون اول وی، بدون شک رأی قوم ترک تباران به نفع اشرف غنی محاسبه می گردد(این امر در دور اول ثابت شد).
3. هرچند معاون دوم دکتر اشرف غنی احمدزی از نفوذ اجتماعی کمتری برای جلب آرای مردم برخوردار است، اما نقش استاد خلیلی رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان و جایگاه خود استاد سرور دانش به عنوان معاون حزب وحدت و داشتن حمایت اکثر دانشجویان و تحصیل کردگان به دلیل داشتن تخصص در عرصه قانون گذاری و تعهد و صداقت در وظیفه را نباید نادیده گرفت. استاد کریم خلیلی در دو دور گذشته معاون رئیس جمهور بود. استاد خلیلی در معاملات سیاسی، شخص زیرک، کارکشته و توانمند درمیان رهبران سیاسی افغانستان به شمار می رود. ایشان نقش کاریزماتیک در جامعه و هواداران حزبی اش را نیز حفظ کرده است.
4. حمایت مردم اسماعیلی مذهب که یک گروه متحد و منسجم می باشند از دکتر احمدزی و شخصیت سیاسی و ملی سید منصور نادری، وزنه ای سنگین برای رأی ایشان به شمار می رود که در دور اول به خوبی مشاهده شده است.
5. حمایت حضرت صبغت الله مجددی از اشرف غنی در جهت دهی رأی، بنا بر شخصیت مذهبی که وی دارد در برنده شدن وی تاثیری خاص دارد.
6. حمایت پیرگیلانی که می تواند یک سرمایه معنوی برای اشرف غنی باشد.
7. حمایت سایر احزاب سیاسی مشهور و تاثیرگذار، که در رأس آنها چهره های شناخته شده ملی می باشد. مانند حنیف اتمر، انور الحق احدی و تعداد کثیری از وکلای هردو مجلس در بُرد اشرف غنی احمدزی در دور دوم نقش سازنده دارد.
8. حمایت صدها نهاد مدنی، احزاب اسلامی، شوراهای قومی و اتحادیه های مختلف نیز به نوبه خویش در پیشتاز شدن وی تاثیر ویژه دارد.
9. داشتن حمایت اقلیت های سیک، طبقه معلولین که در برنامه های انتخاباتی وی به روشنی دیده می شد، در افزایش رأی اشرف غنی احمدزی موثر است.
قسمت دوم- جایگاه سیاسی در سطح بین المللی
معیارهایی که بر اساس آن می توان جایگاه اجتماعی و سیاسی دکتر اشرف غنی احمدزی را در سطح بین المللی مشخص نمود به قرار ذیل است:
1. انجام وظیفه به عنوان رئیس بانک جهانی.
2. نامزدی برای کرسی دبیر سازمان ملل متحد در سالهای قبل.
3. تدریس به عنوان استاد در دانشگاه های معتبر بین المللی.
4. داشتن مدرک تحصیلی دکترا از دانشگاه معتبر آمریکایی در بیش از یک رشته.
5. داشتن سمت مقام ریاست دانشگاه کابل و مقام وزارت اقتصاد افغانستان در دوره های پیش.
6. دخیل نبودن در جنگ های داخلی افغانستان (نداشتن لقب جنگ سالار).
7. داشتن مسئولیت پروسه انتقال امنیتی از نیروهای خارجی به افغان.
2- جایگاه دکتر عبدالله
قسمت اول- جایگاه سیاسی و اجتماعی در سطح ملی
1. مختلط بودن ریشه قومی عبدالله، اما شناخته شده به عنوان یک تاجیک تبار پنجشیری و یار احمد شاه مسعود، در جلب و جذب رأی تاجیک ها و هواداران مسعود نقشی برجسته دارد. یعنی می توان گفت که رأی قوم تاجیک ها در انحصار وی می باشد.
2. معاون اول وی مهندس محمد خان معاون حزب اسلامی شاخه ارغندیوال وزیر اقتصاد کنونی، از پایگاه اجتماعی برخوردار نیست. در این حوزه، رای دکتر عبدالله قوس نزولی خود را می پیماید؛ چون آقای گلبدین حکمتیار از مخالفان مسلح دولت بوده و چندین شاخه دیگر از این حزب، از نامزدهای مختلف حمایت کردند و یا انتخابات را تحریم کرده اند.
3. معاون دوم وی استاد حاجی محمد محقق رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان از نفوذ اجتماعی خوبی در جامعه هزاره برخوردار است. یعنی اکثریت رأی هزاره ها به نفع ایشان محسوب می گردد. استاد محقق یک رهبر کاریزما بوده و مهارت در ایجاد موج مردمی از خصوصیات این شخصیت سیاسی می باشد.
4. داشتن حمایت حزب جمعیت اسلامی افغانستان و چهره های شناخته شده از تاجیک تباران از جمله عطامحمد نور استاندار بلخ و صلاح الدین ربانی در جذب رأی تاجیک ها مؤثر است.
5. حمایت عده ای از وکلای هر دو مجلس، هم در رأی دکتر عبدالله بی تأثیر نیست.
درسطح ملی، مردم بر اساس این معیارها و یا ملاحظات سیاسی و منافع شخصی تصمیم می گیرند که از کدام شخص حمایت کنند.
قسمت دوم- جایگاه سیاسی دکتر عبدالله در سطح بین المللی
1. داشتن سمت وزارت امور خارجه افغانستان در دوره قبل.
2. داشتن سمت ریاست جرگه امن منطقه ای.
3. یار دیرینه احمدشاه مسعود و از بازوان اصلی شورای نظار.( شورای نَظار ائتلافی از گروه‌های نظامی مجاهدین افغان بود که احمد شاه مسعود در پانزدهم آبان ۱۳۶۲ در جلسه‌ای از فرماندهان جمعیت اسلامی افغانستان در منطقه اشکمش استان تخار تأسیس کرد و بعداً در جلسه‌ای مشابه در خاواک پنجشیر"شورای نظار" نام گرفت. شورای نظار بیشتر شامل نیروهای عضو جمعیت اسلامی افغانستان، ولی فرماندهان احزاب دیگر یا مستقل نیز در آن عضویت داشتند. )
4. از جمله رهبران جبهه مقاومت.
5. داشتن سمت اپوزیسیون در رأس ائتلاف تغییر و امید در دور اخیر حکومت کرزی.
6. حضور موثر در جنگ های داخلی افغانستان.
7. داشتن مدرک تحصیلی دانشگاه طبی کابل
موارد فوق از جمله مواردی است که در جمع چند متغیر تأثیرگذار (متغیرهای فردی، دولتی ، ملی و نظامی) بر سیاست داخلی و خارجی رؤسای جمهور و نخست وزیران، در حوزه سیاست بین الملل مورد توجه دولت ها قرار می گیرد. فرضیه هایی که بر داشتن حمایت ایران از عبدالله دلالت می کند، در حوزه بین المللی برای غرب و خصوصا آمریکا بسیار مهم می باشد. چون سالهاست که سیاست خارجی آمریکا و ایران در تضاد با همدیگر تدوین می گردد.
همچنان عده ای از مردم افغانستان که به هیچ یک از دو نامزد علاقه ای نداشته و ممکن است به برنامه های کاندیدها یا اینکه با توجه به احتمال برنده شدن یکی از کاندیداها رأی بدهند، محدود بوده و نقش تأثیرگذاری در پیروزی یک کاندیدا ندارند. نامزدهایی که در دور اول در جمع هشت کاندیدا رقابت کردند، اولا رأی قابل ملاحظه و ثابتی ندارند، ثانیاً اگر داشته باشند، نمی توان همه رأی آنها را در دفاع و به حساب یک نامزد گذاشت. مانند حضور گل آقا شیرزی و زلمی رسول در کنار عبدالله و احتمال پیوستن سیاف به تیم اشرف غنی، بنابراین نمی توان توقع داشت که تمام 11 درصد آرای داده شده به زلمی رسول همگی به صندوق عبدالله ریخته می شود. پس عبدالله باید مراقب باشد و به این احتمالات دلخوش نکند که ممکن است تمام این محاسبات نتیجه عکس بدهد.